Suy Nghiệm Lời Chúa
Bài Phúc Âm cho Chúa Nhật 19 Thường Niên Năm B hôm nay vẫn tiếp tục, như 2 Chúa Nhật tuần vừa rồi, 17-18, cũng như 2 Chúa Nhật tuần tới đây, 20-21, theo Phúc Âm của Thánh ký Gioan, chứ không phải của Thánh ký Marco. Và đoạn Phúc Âm theo Thánh ký Gioan được Giáo Hội cố ý chọn cho 5 Chúa Nhật Thường Niên Năm B liền nhau này là đoạn 6, đoạn về bài giảng Bánh Hằng Sống của Chúa Giêsu.
Thật vậy, đời sống của con người trên trần gian này, nói chung, là một cuộc hành trình đức tin, dù họ là một kẻ vô đạo. Bởi tự bản chất là loài linh ư vạn vật, được dựng nên theo hình ảnh Thiên Chúa và tương tự như Thiên Chúa, con người luôn hướng về và tìm kiếm chân thiện mỹ, tìm kiếm một hạnh phúc chân thật, tìm kiếm một sự sống bất diệt vô cùng bật tận v.v. Bởi thế mà họ không thể nào trọn vẹn thỏa nguyện và viên mãn cho đến khi đạt đến cùng đích của mình là Thiên Chúa.
Tuy nhiên, dầu sao cũng chỉ là tạo vật hữu hình và hữu hạn, thuộc hạ giới, con người chỉ xu hướng về những gì tầm thường và thấp hèn trong tầm mức và khả năng hạn hẹp của mình thôi. Nên con người mới có những suy nghĩ tự nhiên nông cạn và trần tục có thể thông cảm được của mình, như phản ứng của những người Do Thái trong Bài Phúc Âm hôm nay, dù chính họ đã chứng kiến thấy dấu lạ nơi bánh hóa nhiều họ được thưởng thức trước đó: “Chớ thì ông này chẳng phải là Giêsu, con ông Giuse sao? Chúng ta đều biết rõ cha mẹ của ông. Vậy làm sao ông lại nói: 'Ta bởi trời mà xuống'".
Đó là lý do họ đã được nghe chính Chúa Kitô khẳng định: “Không ai đến được với Ta nếu Cha, là Ðấng sai Ta, không lôi kéo kẻ ấy, và Ta, Ta sẽ cho họ sống lại trong ngày sau hết.” Nghĩa là, loài người muốn thấu hiểu được thực tại thần linh vô cùng siêu việt và huyền nhiệm, chẳng những phải được chính Thiên Chúa tỏ mình ra cho, mà còn phải được Ngài tác động hay soi động bề trong nữa mới hiểu được, và tác động thần linh của Ngài cần phải được con người đáp ứng bằng đức tin.
Thực tại thần linh được mạc khải trong bài Phúc Âm hôm nay liên quan đến Chúa Kitô, Đấng trước mắt của con người trần thế chỉ là một nhân vật lịch sử mang tên Giêsu quê ở Nazarét, con của một bác thợ mộc Giuse tầm thường nghèo khó, như chính thành phần thính giả đã nhận định không sai về Người: "Chớ thì ông này chẳng phải là Giêsu, con ông Giuse sao? Chúng ta đều biết rõ cha mẹ của ông".
Thế nhưng, tất cả sự thật về nhân vật lịch sử Giêsu Nazarét này không phải chỉ có thế, mà là chính những gì được Người tỏ mình ra cho họ biết như một mạc khải thần linh và là một mầu nhiệm đức tin, như chính Người đã tuyên bố với họ ở cuối Bài Phúc Âm hôm nay:
"Ta là bánh ban sự sống. Cha ông các ngươi đã ăn manna trong sa mạc và đã chết. Ðây là bánh bởi trời xuống, để ai ăn bánh này thì khỏi chết. Ta là bánh hằng sống từ trời xuống. Ai ăn bánh này, sẽ sống đời đời. Và bánh Ta sẽ ban, chính là thịt Ta, để cho thế gian được sống".
Đúng thế, nhân vật lịch sử Giêsu Nazarét này, tự bản thân là “bánh ban sự sống”, “bánh bởi trời xuống”, bánh ban sự sống thần linh, sự sống đích thực, sự sống bất diệt, chứ không phải sự sống thể lý, sự sống vật chất cho thân xác, như dân Do Thái đã từng được “ăn manna trong sa mạc” nhưng “đã chết”.
Một hình ảnh cho thấy phần nào sự sống thần linh vô cùng bất tận được Chúa Giêsu nói tớivề mình là “Bánh ban sự sống” đó là, như được Sách Chư Vương Quyển 1 ở Bài Đọc 1 hôm nay thuật lại, những gì được thiên thần mang đến cho tiên tri Êlia đang mệt mỏi về cả phần hồn lẫn phần xác, trên con đường tẩu thoát sau biến cố ông phục hồi đức tin cho dân Do Thái: "Lạy Chúa, đã đủ rồi, xin cất mạng sống con đi: vì con chẳng hơn gì các tổ phụ con". Rồi ông nằm ngủ dưới bóng cây tùng”.
Thế nhưng, chính nhờ lương thực bình thường nhưng lạ lùng này là “chiếc bánh lùi và một bình nước”, mà vị tiên tri của Chúa, sau khi ăn hai lần, “nhờ sức của nuôi ấy, ông đi bốn mươi ngày bốn mươi đêm mới tới Horeb, núi của Thiên Chúa”.
Ở câu cuối cùng của bài Phúc Âm hôm nay, Chúa Kitô còn mạc khải một thực tại thần linh nữa, liên quan mật thiết bất khả phân ly với thực tại thần linh “bánh ban sự sống… từ trời xuống” là bản thân Người, hay nói đúng hơn, Người đã mạc khải một cách trọn vẹn về “bánh ban sự sống … từ trời xuống” như thế này: “Và bánh Ta sẽ ban, chính là thịt Ta, để cho thế gian được sống".
Qua câu mạc khải cuối cùng của bài Phúc Âm hôm nay, Chúa Giêsu kín đáo ám chỉ đến cuộc khổ giá của Người nói riêng và cuộc Vượt Qua của Người nói chung, một cuộc Vượt Qua trực tiếp liên quan đến thân xác của Người, ở chỗ, xác thịt của Người đã phải chịu khổ nạn và tử giá của Người “để làm giá chuộc cho nhiều người” (Mathêu 20:28), cũng là xác thịt đã sống lại từ cõi chết để tiêu diệt tội lỗi cùng sự chết và thông ban sự sống và Thánh Linh cho chung loài người qua Giáo Hội của Người.
Đó là lý do, cảm nghiệm được thực tại thần linh về mầu nhiệm “bánh ban sự sống… từ trời xuống” là xác thịt khổ nạn, tử giá và phục sinh của Chúa Kitô như thế mà trong Thư gửi giáo đoàn Ephêsô ở Bài Đọc 2 hôm nay, vị tông đồ dân ngoại Phaolô mới khuyên Kitô hữu ở thành này như sau:
“Anh em hãy loại ra khỏi anh em mọi thứ gay gắt, tức giận, nóng nảy, dức lác, chửi rủa, cùng mọi thứ độc ác. Anh em hãy ăn ở hiền hậu với nhau, hãy thương xót và tha thứ cho nhau, như Thiên Chúa đã tha thứ cho anh em trong Ðức Kitô. Vậy anh em hãy bắt chước Thiên Chúa, như con cái rất yêu dấu của Người: hãy sống trong tình thương, như Ðức Kitô đã yêu thương chúng ta và phó Mình làm của dâng và lễ tế thơm tho ngọt ngào dâng lên Thiên Chúa vì chúng ta”.
Nếu Kitô hữu biết “ăn ở hiền hậu với nhau, hãy thương xót và tha thứ cho nhau, như Thiên Chúa đã tha thứ cho anh em trong Ðức Kitô”, Đấng “đã yêu thương chúng ta và phó Mình làm của dâng và lễ tế thơm tho ngọt ngào dâng lên Thiên Chúa vì chúng ta” như thế, nghĩa là họ cảm nhận được “Chúa thiện hảo nhường bao” (phần cuối trong câu họa của Bài Đáp Ca hôm nay),họ mới có thể ngâm nga và vang lên những tâm tình hoan ca và kêu gọi của Bài Đáp Ca hôm nay:
1) Tôi chúc tụng Chúa trong mọi lúc, miệng tôi hằng liên lỉ ngợi khen Người. Trong Chúa linh hồn tôi hãnh diện, bạn nghèo hãy nghe và hãy mừng vui.
2) Các bạn hãy cùng tôi ca ngợi Chúa, cùng nhau ta hãy tán tạ danh Người. Tôi cầu khẩn Chúa, Chúa đã nhậm lời, và Người đã cứu tôi khỏi điều lo sợ.
3) Hãy nhìn về Chúa để các bạn vui tươi, và các bạn khỏi hổ ngươi bẽ mặt. Kìa người đau khổ cầu cứu và Chúa đã nghe, và Người đã cứu họ khỏi mọi điều tai nạn.
4) Thiên Thần Chúa hạ trại đồn binh chung quanh những người sợ Chúa, và bênh chữa họ. Các bạn hãy nếm thử và hãy nhìn coi, cho biết Chúa thiện hảo nhường bao; phúc đức ai tìm nương tựa ở nơi Người.